Kleine West-Vlaamse materniteiten bedreigd door ziekenhuishervorming
Het plan van minister Frank Vandenbroucke om de ziekenhuizen te hervormen, stuit op heel wat kritiek. Zo zou vooral de toekomst van de kleine materniteiten bedreigd zijn. In West-Vlaanderen gaat het over vijf ziekenhuizen.
In de plannen is er sprake van een afbouw van het aantal zorgverstrekkingen. De ziekenhuizen moeten zich meer specialiseren en het aantal materniteiten zal ook verminderen. In de nota staat te lezen dat "het minimaal aantal bevallingen als erkenningsvoorwaarde voor een materniteit herzien zal worden". In het rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) wordt een norm van 557 bevallingen gehanteerd. Een aantal, vooral kleinere, materniteiten wordt daardoor geviseerd, omdat er per jaar minder bevallingen plaatsvinden dan die norm.
Onzekere toekomst
Het gaat onder meer over de kraamafdelingen van Henri Serruys in Oostende, AZ Zeno in Knokke-Heist, de AZ Delta-afdelingen in Torhout en Menen en het Sint-Andriesziekenhuis in Tielt. Die laatste telde in 2021 526 bevallingen. Volgens de norm van het KCE - 557 bevallingen - zou het de materniteit van Tielt dus haar erkenning kunnen verliezen.
Op de gemeenteraad van Tielt, heeft Christophe Capoen - in naam van de meerderheidsfracties - een motie ingediend als reactie op de hervormingsplannen. "Door deze motie formuleren we enkele bedenkingen die kunnen worden meegenomen in het besluitvormingsproces en willen we de aandacht vestigen dat een materniteit een basiszorg is en geen supra-regionale zorg", zegt Capoen.
"Kwantiteit boven kwaliteit"
De gemeenten uit het arrondissement Tielt vertegenwoordigen 79 procent van de geboorten in Tielt, waarbij de gemeentes Wingene, Meulebeke en Ruiselede het grootste aandeel vertegenwoordigen. "Dit is een duidelijke bevestiging van de regionale werking", klinkt het in de motie van de gemeenteraad in Tielt.
De vroedvrouwen zelf betreuren dat "de bevalling tot een actie gereduceerd wordt en dat enkel kwantiteit als maatstaf voor kwaliteit wordt gehanteerd". Zij wijzen erop dat bevallen meer is dan enkel medisch-technische zorgen toedienen. De beroepsvereniging voor Vlaamse vroedvrouwen waarschuwt ook dat niet iedereen de mogelijkheid heeft om zich ver te verplaatsen.
Alternatieven
Volgens de Krant van West-Vlaanderen en het KCE zouden acht andere ziekenhuizen in West-Vlaanderen wel hun materniteit kunnen behouden, omdat ze jaarlijks meer dan 557 bevallingen tellen. Het gaat om het AZ Damiaan in Oostende, AZ Sint-Jan en AZ Sint-Lucas in Brugge, AZ Delta Menen, Sint-Jozefskliniek in Izegem, OLV-Lourdes in Waregem, AZ Groeninge Kortrijk en het Jan Yperman in Ieper. Ook AZ West in Veurne zou kunnen openblijven, ook al haalt het ziekenhuis die norm niet. Dat komt omdat er geen alternatieve materniteit in de buurt is.
Overschot aan bedden
De reden voor de terugschroeving van de materniteiten is een overschot aan bedden. Volgens het KCE is het een internationale trend om kleine materniteiten te sluiten, en om hun activiteiten over te hevelen naar de overblijvende, grotere materniteiten. "Zo verlagen de gemiddelde kosten van de bevallingen voor de ziekenhuizen en verhoogt de algemene efficiëntie. Ook in materniteiten met een laag aantal bevallingen moet een minimum aan vroedvrouwen, verpleegkundigen, artsen en materiaal permanent aanwezig zijn."
Het KCE stelde twee jaar geleden vast dat de Belgische materniteiten samen 600 bedden te veel hadden. Dat overschot zou volgens het centrum in 2025 naar 1.000 stijgen. "Door materniteiten te sluiten, kunnen we het overschot wegwerken en zo de efficiëntie verhogen."
