Vernielde begraafplaats van vluchtelingen uit Westhoek ontdekt
Nabij het kartuizerklooster in het Franse dorpje Neuville-sous-Montreuil is een begraafplaats ontdekt.
Daar liggen 599 burgers uit de Westhoek begraven.. Het gaat om vluchtelingen die daar tijdens de Eerste Wereldoorlog omkwamen. Van de begraafplaats is nu niets meer te zien: in de jaren ’50 van vorige eeuw heeft een landbouwer de eenvoudige kruisjes er weggenomen en de site ingezaaid met gras, waardoor het een weide is geworden waar nu koeien grazen.
Recent kwam de Ieperse Vestingwerkgroep toevallig in contact met een dame, die jarenlang gids was in het klooster en van de begraafplaats afwist. Zij onderzocht de zaak en kwam tot de ontdekking dat het klooster tijdens de Eerste Wereldoorlog ingericht was als ziekenhuis voor de vele Belgen die daar in de omgeving gevlucht waren. Het ging vooral om mensen uit de Westhoek. Een weiland nabij het klooster deed toen dienst als voorlopige begraafplaats. Maar daar is nu haast niets meer van te merken. Je ziet enkel een verhoging in het landschap en de fundering waar ooit een kruis heeft gestaan. De Vestingwerkgroep heeft er een krans opgehangen aan een paaltje bij die weide.
Aurel Sercu uit Boezinge, die al diverse werken over de Eerste Wereldoorlog heeft gepubliceerd, is de zaak nu verder aan het uitzoeken. Nu zaterdag trekt hij naar Neuville-sous-Montreuil.
Stiekem
“Dat Kartuizerklooster was tijdens WO I een burgerlijk hospitaal voor vluchtelingen. Er werkten tientallen Belgische personeelsleden. Die vluchtelingen kwamen hoofdzakelijk uit de Westhoek. Door een tyfusepidemie in het begin van de oorlog en de Spaanse griep naar het einde toe, zijn heel wat mensen daar overleden: vaak ouderen, maar ook jongeren, kinderen en zelfs baby's. Er stierven gemiddeld drie tot vier mensen per week. Die werden begraven of misschien zelfs gewoon in een put gegooid op een stuk grond op enkele honderden meter van het klooster. Op oude foto's zijn een aantal kruisjes te zien. Maar midden de jaren '50 is dat allemaal stiekem weggeveegd”, aldus Aurel. Alleen het grote kruis dat op de begraafplaats stond, is bewaard gebleven en staat in de kerk van Neuville-sous-Montreuil.
Maar de stoffelijke resten van die 599 mensen, van wie de overlijdensaktes bewaard zijn gebleven, zitten daar nog altijd in de grond. Aurel Sercu gaat ginder nu contacten leggen om te kijken wat er mogelijk is. Opgraven is wellicht niet mogelijk en ook niet wenselijk. Maar er moet toch wel iets gebeuren ter nagedachtenis van die honderden vluchtelingen uit onze streek. Al was het maar een monument of een herdenkingsplaat.
Het In Flanders Fields Museum en het Ieperse stadsbestuur zullen de zaak ook ter harte nemen. Ze zullen hierover een brief sturen naar de burgemeester van Neuville-sous-Montreuil.
Foto': de Ieperse Vestingwerkgroep heeft een krans opgehangen aan een paaltje bij de weide waar nu koeien grazen; Aurel Sercu onderzoekt de hele zaak.
