Problemen in stembureaus: computers starten niet op en minderjarigen stemmen Vlaams en federaal
De verkiezingsdag voor zowel het Vlaams, federaal als Europees parlement heeft ook heel wat computerproblemen opgeleverd op de plaatsen waar je elektronisch moet stemmen. Daarnaast konden minderjarigen in sommige stembureaus een stem uitbrengen voor het Vlaams parlement of de Kamer.
Het is een klassieker op plaatsen waar je elektronisch moet stemmen: problemen met de stemcomputers. In Kortrijk werden mensen die stonden te wachten in Rij 19 in Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Kortrijk op de Houtmarkt naar huis gestuurd. Om 8u vanmorgen startte de computer van de voorzitter niet op. Het probleem was rond 8u55 opgelost waardoor het stembureau kon opengaan met een lange wachtrij.
Ook in Koksijde waren er vanmorgen technische problemen. In het stembureau in het gemeentehuis van Koksijde en in het casino in Koksijde-Bad waren er twee computers die niet wilden opstarten. Dat probleem geraakte opgelost, al zijn er wel lange wachtrijen in Koksijde-Bad.
In Roeselare waren er technische problemen in Rij 17 in de muziekacademie nabij cultuurcentrum De Spil. De computer van de voorzitter was uitgevallen. Het stemmen zelf lukte wel, maar de stemmen konden niet gevalideerd worden. Enkel in Rij 5 in de Stedelijke Basisschool De Brug zijn de problemen niet opgelost geraakt. Mensen kunnen hun stem uitbrengen in een ander stembureau op dezelfde locatie.
Momenteel zijn er enkel nog problemen met 8 van de 4.207 computers van de voorzitters, waaronder in Brugge en Oostende.
Minderjarigen stemmen op Vlaamse en federale lijsten
16- en 17- jarigen kunnen voor het eerst gaan stemmen voor het Europees parlement. Al kon dat in Kortrijk en Roeselare in sommige stembureaus ook al op Vlaams en federaal niveau. Binnenlandse Zaken zegt wel dat het uitzonderlijke gevallen waren. Die stemmen kunnen ze er sowieso niet meer uithalen.
De stemincidenten kunnen mogelijk leiden tot (deels) nieuwe verkiezingen. Dat zegt Herman Matthijs, voorzitter van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen. Het is nog niet duidelijk of het zover zal komen, maar in theorie kan het.
Momenteel is het nog niet duidelijk op welke schaal deze incidenten zich hebben voorgedaan, maar na het sluiten van de stembureaus zal dit helder worden. Zo moeten de getuigen van de politieke partijen dit opmerken in het proces-verbaal, dat elk bureau moet opstellen. Per kieskring zal deze informatie worden gecentraliseerd door het hoofdtelbureau, waarna zal blijken over hoeveel 'extra' stemmen het gaat, aldus Matthijs. Volgens de voorzitter van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen kunnen deze onregelmatigheden tot problemen leiden wanneer het bij de zetelverdeling nipt zou aankomen. "Stel hypothetisch, dat de verdeling in een provincie van een kieskring op bijvoorbeeld honderd stemmen aankomt en dan blijkt dat er tweehonderd mensen te veel hebben gestemd uit die groep, dan zit je met een groot probleem", aldus Matthijs. Partijen kunnen in dat geval een klacht indienen. "Het is dan aan het Vlaams en federale parlement om te kiezen wat er wordt gedaan met de respectievelijke Vlaamse en federale stembusgang", klinkt het. "Zij zullen moeten beoordelen of eventuele klachten geldig zijn of niet." Het is ook niet duidelijk of de verkiezingen dan volledig wordt overgedaan of niet. Het is dus koffiedik kijken hoe waarschijnlijk een nieuwe stembusgang is. "Dit is nog nooit gebeurd na de Tweede Wereldoorlog", aldus Matthijs. De parlementsvoorzitters zouden in het geval van klachten het parlement moeten bijeenroepen om een beslissing te maken. "De nieuwe eedafleggingen staan begin juli gepland. Er moet in dat geval snel beslist worden."
