In de zaak van de 39 dode Vietnamese migranten heeft de correctionele rechtbank van Brugge woensdagochtend een vonnis geveld. De slachtoffers werden in oktober 2019 in het Britse graafschap Essex dood aangetroffen in een koelwagen die uit Zeebrugge vertrokken was.
De Belgische tak van het mensensmokkelnetwerk werd op 26 mei 2020 opgerold. In totaal kon de bende aan 130 transporten gelinkt worden. Vandaag stonden 27 beklaagden terecht. Twintig zijn veroordeeld, vier zijn vrijgesproken en drie mensen zijn nog niet beoordeeld.
Veroordeling spilfiguren
Vo Van Hong (45) wordt door het federaal parket gezien als de leider van de criminele organisatie. 'Hong' stond als hoofd van de Belgische cel van de bende in contact met de coördinatoren in Berlijn en Parijs. De Vietnamees zou er ook voor gezorgd hebben dat de migranten tijdig aankwamen op de laadplaatsen en besliste wie mocht vertrekken. De spilfiguur zou ook instructies gegeven hebben over hoe en waar moest betaald worden.
Hij is veroordeeld voor misbruik van de kwetsbare toestand en het in gevaar brengen van 115 slachtoffers - zonder oogmerk om te doden, voor alle verplaatsingen en daad van deelneming aan een criminele organisatie. Vo Van Hong krijgt de maximumstraf van vijftien jaar, een geldboete van 920.000 en een verbeurdverklaring van bijna 2,3 miljoen euro.
Ook N. Long (46) speelde volgens federaal procureur Ann Lukowiak een belangrijke rol in het netwerk van mensensmokkelaars, van minstens 60 slachtoffers. Hij krijgt tien jaar cel en moet een boete van 480.000 euro betalen. N. was betrokken bij de beslissingen van de bende en kwam meer op de voorgrond na de fatale afloop in Essex. Na een tijdje werden de smokkelactiviteiten gewoon hervat.
Andere straffen
Voor de andere bendeleden variëren de celstraffen tussen achttien maanden en zeven jaar.
Behalve het vermoedelijke kopstuk en zijn luitenant moesten nog tien mensen van Vietnamese origine zich voor hun aandeel in de zaak verantwoorden. Het gaat onder anderen om een huurder en de eigenaars van de safehouses, maar ook om een vermeende toezichter of klusjesmannen in diezelfde panden in Anderlecht. Zij werden veroordeeld tot celstraffen van een jaar tot 50 maanden.
Taxichauffeurs
Daarnaast staan ook tien taxichauffeurs terecht voor hun betrokkenheid bij de mensensmokkel. De Brusselaars van Marokkaanse origine brachten de slachtoffers in opdracht van de bende naar de safehouses of naar de smokkelplaatsen. Mountassir F. (29) zou in totaal 56 slachtoffers vervoerd hebben. Zes taxichauffeurs krijgen voor hun aandeel in de zaak twee tot vier jaar cel, met uitstel, opgelegd. Vooral de lichtere straffen werden met uitstel uitgesproken.
Hoofdfiguur bij de taxichauffeurs, Mountassir F. (29) zou in totaal 56 slachtoffers vervoerd hebben. Hij krijgt zeven jaar gevangenisstraf en een geldboete van 368.000 euro. De rechtbank tilde er zwaar aan dat hij na het drama in Essex toch verder zijn activiteiten uitbouwde.
Vrijspraak
Opvallend genoeg vroegen alle beklaagden de vrijspraak voor mensensmokkel en voor hun rol in de criminele organisatie. Vo Van Hong beweert zelf als slachtoffer naar Europa te zijn gesmokkeld. Volgens zijn advocaat Antoon Vandecasteele was hij door zijn beperkte talenkennis sowieso niet in staat om een dergelijke bende te leiden.
De verdediging van de meeste andere beklaagden wierp op dat ze niet wisten dat er sprake was van mensensmokkel. De taxichauffeurs stelden dat ze ook aan een normaal tarief betaald werden.
Achtergrondinformatie
Op 23 oktober 2019 werden 39 levenloze lichamen, onder wie die van drie minderjarigen, ontdekt in een koelwagen in Grays, een gemeente in het Zuid-Engelse graafschap Essex. Vrij snel bleek dat de container de namiddag daarvoor vanuit Zeebrugge was vertrokken naar Purfleet. In het Britse luik van de zaak werden in januari 2021 vier mannen tot zware gevangenisstraffen veroordeeld. Ook in Vietnam werden al zeven mensen veroordeeld voor hun aandeel in de zaak. In het Belgische luik van het onderzoek kwamen twee safehouses in Anderlecht in het vizier van de speurders.
Vanuit de panden in de Ninoofsesteenweg en de Gespstraat waren ook op 22 oktober vijftien Vietnamese migranten naar het Noord-Franse Bierne gebracht. Daar werden ze in de container verstopt. De slachtoffers betaalden gemiddeld ruim 12.000 euro voor hun clandestiene reis via Rusland naar Europa. Daarna moest gemiddeld nog eens bijna 12.000 euro neergeteld worden voor de oversteek naar het Verenigd Koninkrijk. De oversteek zelf werd door de bende wel uitbesteed aan een Iers transportbedrijf.
