Op het proces over de kasteelmoord krijgen alle partijen vrijdag de kans om te reageren op de pleidooien.
Daarna krijgen de vier beklaagden, waaronder dokter André Gyselbrecht (67) uit Ruiselede nog het laatste woord, en trekken de rechters zich terug voor beraad. Een vonnis valt ten vroegste over een maand.
In zijn felle repliek noemt advocaat Jan Leysen, die de familie van de vermoorde Stijn Saelens verdedigt, doker André Gyselbrecht een ‘lafaard’. De huisarts heeft als opdrachtgever alles in gang gezet om Stijn Saelens uit de weg te ruimen. Dokter Gyselbecht heeft ook zijn eigen familie meegesleurd, waardoor zoon Peter lange tijd in de cel zat. Nadien is hij blijven liegen en heeft hij voortduren de familie Saelens besmeurd door Stijn als een ‘pedofiel en gek’ te bestempelen.
Ook de verklaringen over Stijn van Elisabeth en haar nieuwe vriend getuigen van hypocrisie. Volgens Leysen waren er andere oplossingen, “Maar Stijn Saelens moest dood, omdat hij weg moest. Lafaard!” Over de documentaire die meester Platteau in de rechtzaal liet afspelen zegt Jan Leysen: “In de film zegt Monique, de vrouw van de dokter, geen woord over Stijn. Een film schept bovendien een eigen realiteit, die van de waan van de familie Gyselbrecht in zijn geliefde Ruiselede.”
Is dit het enige wat u kon doen?
“Is dat nu het enige wat je kon doen?”, vraagt meester Filip Van Hende zich af. “ Er zijn honderden gevallen van incest. In geen enkele daarvan is er geweld gepleegd tegen de daders. U wil de vrijspraak omdat uw vrije wil was uitgeschakeld. Uitgerekend u als geneesheer, met sterke persoonlijkheid en opleiding, zegt hier: ‘Ik kon niet anders’. Ik ben verbaasd over de vergoelijking, de normverschuiving van sommige zaken in Ruiselede”.
“Uw reactie is niet in proportie met het aangericht schade. Het toegevoegde leed voor de familie Saelens zal u nog aangerekend worden. In primetime beweren dat de familie Saelens corrupt was, terwijl u zelf iedereen die u kende en invloed zou kunnen uitoefenen, contacteerde. Uw vraag tot vrijspraak is een aanslag op de rechtspraak.”
Larmit strafbaar, ook al wist hij niet aan welk misdrijf hij deelnam
Luc Arnou, raadsman van Elisabeth Gyselbrecht citeert een cassatiearrest van 16 december 2003, gericht aan Roy Larmit. Het arrest heeft betrekking op mensen die ‘niet willen weten’ aan welk misdrijf ze meewerken. ‘Wanneer een deelnemer vrijwillig verzaakt aan de kennis en het weten aan welk misdrijf je deelneemt, ook dan ben je strafbaar’.
Incest en onbehandelde psychische problemen als motief
“Mag Elisabeth nog haar vader graag zien, en treuren om Stijn?”. Die vraagt stelt meester Els Gauquie. De advocate is van mening dat het Openbaar Ministerie te veel heeft nagetrapt op de beklaagden. Ze gaat ook niet akkoord met het motief dat de twee openbare aanklagers opwerpen: de theorie dat Elisabeth de gedoodverfde opvolger van haar vader in de dokterspraktijk in Ruiselede moest worden.
“De keuze om geneeskunde te studeren is Elisabeth haar eigen keuze geweest. Het echte motief is het misbruik van Stijn Saelens met zijn vierjarig dochtertje en de wanhoop die nadien bij dokter Gyselbrecht is ontstaan. Niet de reis naar Australië ligt aan de basis. Ze sluit haar repliek af met een oneliner van Horatius: “Zij die de zee overvaren, veranderen van klimaat, niet van aard.”
Foto van kinderen is brug te ver
Volgens Johan Du Mongh, advocaat van de nieuwe vriend van Elisabeth, die ook een tijdje de voogd van de vier kinderen was, geeft het Openbaar Ministerie een flinke tik op de vingers omdat het op het eind van de strafvordering - zonder toestemming - een foto in de rechtszaal heeft getoond.
Op de foto stonden de vier kinderen van Stijn Saelens die zes jaar zijn afgeschermd van de maatschappij, inclusief het dochtertje dat slachtoffer was van grensoverschrijdend gedrag. “Hier is het O.M. zijn boekje te buiten gegaan, het is zelfs in strijd met de wet en getuigt van onkies gedrag, maar ik zal er geen zaak van maken.”
Voogd Rik Demeyer wijst er in zijn repliek op dat – ondanks alle goede zorgen van mama Elisabeth en haar nieuwe vriend – dat de wonden bij de vier kinderen nog lang niet geheeld zijn: “Zij dragen een enorme rugzak met zich mee en de verwerking zal nog vele jaren duren’.
OM: Rechtbank bevoegd, maximumstraf van 30 jaar
Over de discussie omtrent bevoegdheid van de zetel en de strafmaat is procureur Céline D’Havé duidelijk: “We zijn er van overtuigd dat de correctionele rechtbank van Brugge wel degelijk bevoegd is, en dat de maximumstraf van 30 jaar kan opgelegd worden. “
“De volle waarheid is hier nog altijd niet naar boven gekomen. In deze rechtszaal is een film vertoond die de moordenaar André Gyselbrecht moet goedpraten. Dat die film dan nog op applaus wordt onthaald door het publiek is nooit eerder gezien. Een beschamende vertoning, alsof het leven van een mens niets waard is. Waarom kwamen er in het filmpje geen leerkrachten of mensen van CLB getuigen over de vier kinderen die hun vader kwijt zijn ?”
D’Havé blijft bijzonder scherp voor dokter Gyselbrecht: “Het tonen van oprechte spijt lukt u niet. Uw narcistische persoonlijkheid belet u dat. Empathie kent u niet, u stelt zich op als slachtoffer”. Volgens de openbare aanklager zit ook Elisabeth Gyselbrecht niet in het kamp van de waarheid: "Ze zit tussen twee vuren, maar heeft een gekleurd ‘beeld’ van de feiten. Zij legt een deel van de schuld bij zichzelf, maar ook bij de familie Saelens. Ze springt op de kar van haar vader."
Ook de nieuwe vriend van Elisabeth Gyselbrecht moet het ontgelden: “U doet zich voor als een goede vriend van Stijn Saelens, maar u pleit ruim een uur over het afwijkend gedrag van de vermoorde kasteelheer én dat van de kinderen. Onze beslissing om u destijds het voogdijschap af te nemen, is de juiste gebleken."
Enige sympathie voor Larmit
Procureur Fien Maddens zwaait tot slot nog met een vroeger arrest waarbij Pierre Serry veroordeeld werd. Ze hoopt dat Evert de Clercq zwaar gestraft wordt, want de man blijft zwijgen. “Welk belang hebben Larmit en Pierre Serry om u hierin te betrekken? Geen! Roy Larmit wordt tot op vandaag nog altijd bedreigd.” Voor die laatste is de procureur opvallend mild, omdat hij de enige van de vier beklaagden is die oprechte spijt toont, en destijds als eerste is beginnen praten en zo het onderzoek flink vooruit heeft geholpen. Toch zijn er te veel bewijzen tegen Larmit om zijn aandeel te herkwalificeren naar ‘lijkverberging’ waar maar een straf van 2 jaar op staat.
Nogmaals vrijspraak gevraagd
Johan Platteau, de advocaat van André Gyselbrecht (67), waarschuwt de rechtbank ervoor om geen vonnis te vellen op basis van leugens over de geestestoestand van Stijn Saelens. "Wij krijgen het verwijt dat we Saelens willen zwartmaken, maar die toestand is cruciaal in dit dossier", klinkt het in de repliek. "Wij willen hem niet in een slecht daglicht stellen, maar het maakt deel uit van de waarheid." "Ik smeek u om mildheid of de vrijspraak. Gooi alstublieft het leven van André Gyselbrecht niet weg, wees billijk en rechtvaardig, noem niet slecht in uw vonnis wat goed is, en maak wat leeft niet dood", zo pleitte Platteau nog.
Pierre Serry
Meester Kris Vincke benadrukt in zijn repliek dat Pierre Serry zich wel degelijk bewust is van zijn verantwoordelijkheid voor de feiten. "Bekijk het briefje dat zes jaar geleden in zijn cel is gevonden. Als je daar geen wroeging uithaalt, dan weet ik het niet. Hij had veel vroeger de waarheid moeten zeggen, dat is inderdaad zijn verantwoordelijkheid. Maar hij is diegene die het meeste bekend heeft."
